Warsztaty aktywnej terapii

Dzięki Warsztatowi Terapii Zajęciowej 70 osób może aktywnie funkcjonować w środowisku społecznym.

Gdyby nie było tej placówki - spędzaliby całe dnie samotnie w swoim miejscu zamieszkania.

Warsztat Terapii Zajęciowej prowadzony przez Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną -Koło w Bytomiu działa od 31 lat. To była pionierska placówka, jedna z pierwszych takich w całej Polsce. Idea, jaka legła u jej podstaw to zapewnienie aktywnej rehabilitacji osobom dorosłym z niepełnosprawnością intelektualną.

Dzieci i młodzież z niepełnosprawnością intelektualną, jako osoby podlegające obowiązkowi szkolnemu, uczęszczały na zajęcia edukacyjne. Jednak, kiedy niepełnosprawni osiągali pełnoletniość - często rozpoczynała się  ich samotność. Kończył się czas edukacji i rehabilitacji w placówkach szkolnych, a ze względu ograniczenia związane z niepełnosprawnością nie byli w stanie znaleźć zatrudnienia na otwartym rynku pracy. Warsztaty dały im możliwość twórczej pracy i przebywania wśród innych ludzi.

14 pracowni

Dzisiaj Warsztat Terapii Zajęciowej ma dwa podstawowe zadania: aktywizację zawodową uczestników oraz ich aktywną rehabilitację społeczną. W placówce przy ul. Powstańców Śląskich z takich zajęć korzysta 70 dorosłych osób w różnym wieku. Niemal wszyscy są mieszkańcami Bytomia. Spędzają w Warsztacie po 7 godzin przez 5 dni w tygodniu. Tylko dwie osoby spośród uczestników mieszkają samodzielnie - pozostali mieszkają z rodzicami, inni w tzw. mieszkaniach wspomaganych, są też panie z Domu Pomocy Społecznej "Wędrowiec".

Działa tutaj 14 pracowni, w każdej zajęcie znajduje 5 uczestników. 14 x 5 = 70. Uczestnicy zazwyczaj biorą udział w zajęciach jednej pracowni przez rok, a potem przechodzą do następnej, aby przyswajać nowe umiejętności i zdobywać kolejne doświadczenia. Większość pracowni skupia się na rękodziele artystycznym. Jest m.in. pracownia witrażu, sztuki użytkowej, tkacka, ceramiczna, papieroplastyki, rękodzieła, stolarsko-snycerska.

Sprawne dłonie

Ale uczestnicy warsztatów zajmują się nie tylko rękodziełem artystycznym, bo są także pracownie gospodarstwa domowego i ogrodnicza. - Nie mamy zatrudnionego konserwatora, bo wszystkie naprawy w naszym budynku wykonują uczestnicy zajęć pracowni usług remontowych - mówi Anna Jaworska, zastępca kierownika WTZ. - Z kolei osoby z pracowni ogrodniczej zajmują się także utrzymaniem terenu wokół naszej siedziby. W zimie chodnik przy budynku WTZ był najlepiej odśnieżony w okolicy.

Kiedy popatrzymy na przedmioty powstające w pracowni ceramicznej albo papieroplastyki - trudno jest się domyśleć, że są dziełem osób niepełnosprawnych. Do ich wykonania potrzeba sprawności, cierpliwości i kunsztu. Na przykład Darek jest osobą z porażeniem mózgowym, ma wykręcone dłonie, a mimo to rzeźbi w drewnie i wykonuje precyzyjne linoryty. - Kiedy Darek przez dwa lata działał w pracowni witrażu ani razu nie zranił się szkłem - opowiada Anna Jaworska. - A ja, instruktorka, co tydzień miałam skaleczony palec.

Sztuka i... ekonomia

W pracowni ceramicznej właśnie powstają zimowe ozdoby oraz figurki do szopek. Prace wykonane w warsztacie są potem sprzedawane w czasie kiermaszy. Ale nie samą sztuką żyje człowiek. Wśród zajęć znajduje się również trening ekonomiczny - uczestnicy otrzymują pieniądze, a następnie idą wraz z instruktorem na zakupy. Chodzi o to, żeby uczyli się kupować rzeczy potrzebne, poznali wartość pieniądza.

Nie wszyscy uczestnicy warsztatów będą w stanie podjąć samodzielną pracę. Mirosław Kaczmarek jest jedną z najstarszych osób - uczestniczy w zajęciach warsztatów niemal od początku. Ma talent plastyczny, świetnie rysuje i otrzymuje nagrody we wszystkich konkursach, na jakie są wysyłane jego prace. Z kolei Vanessa przychodzi tutaj na zajęcia od 2 lat. - Bardzo bym chciała, żeby te warsztaty przygotowały mnie do pracy - mówi. - Żebym mogła pracować i zwolnić tutaj miejsce dla kolejnej osoby.