Róża Rozbark: piękna, wytrzymała i pełna symboli

Mamy nową odmianę róży. Nazywa się Rozbark, pachnie konwaliami i jaśminem, cechuje się wysoką odpornością i może się piąć na wysokość 4 metrów. Na razie będzie ją można podziwiać w kilku punktach Rozbarku.  

 Róża znana pod nazwą hodowlaną Rojzhpskarpa, została wyhodowana przez Łukasza Rojewskiego, doświadczonego hodowcę i założyciela oraz szefa Polskiego Towarzystwa Różanego. W miniony wtorek gościł od w siedzibie bytomskiego ZHP, a więc w Domu Polskim "UL" przy ulicy Sokoła.

Czemu właśnie tam i skąd ta dziwna zbitka liter w nazwie? Dlatego, że całe przedsięwzięcie związane z wyhodowaniem kwiatu zrealizowane zostało w ramach współfinansowanego ze środków unijnych projektu „Zielony kwartał KWK Rozbark – Edukacja Zielona Transformacja". Prowadzą go Związek Harcerstwa Polskiego Hufiec Bytom, a także Klub Sportowy Skarpa Bytom, a jego celem jest przywrócenie tożsamości i pamięci o dziedzictwie poprzemysłowej części miasta.

Na szlajfach i fortuchach

Róża Rozbark łączy w sobie historyczne i symboliczne znaczenie. Wszak nazwa dzielnicy Rozbark, to spolszczona wersja niemieckiego Rossberg, a więc Wzgórze róż. Róże są też nieodłącznym elementem zdobiącym tradycyjny śląski strój w jego wersji rozbarskiej - kwiaty widnieją na szlajfach (szerokich wstążkach) oraz na fortuchach noszonych przez kobiety.

Ale to nie wszystko: - Ten wyjątkowo odporny nowy gatunek symbolizuje zieloną transformację postindustrialnych terenów. Sadzenie róży na tym obszarze pokazuje, jak krajobraz przemysłowy przechodzi w zieloną, tętniącą życiem przestrzeń. Wytrzymałość samej róży, odpornej na trudne warunki, uosabia także siłę i hart ducha mieszkańców Rozbarku – wyjaśnia Mariusz Wołosz, prezydent Bytomia.

Prace nad stworzeniem nowej odmiany kwiatu trwały od 2016 roku. Wtedy to nastąpiło pierwsze zapylenie krzyżowe. - To wieloletni proces, którego nie da się skrócić - tłumaczy Rojewski. Kontakt z nim nawiązał bytomski hufiec ZHP, który chcąc uczcić stulecie działalności postanowił mieć swoją różę: - Rozbark, historia, wspinaczka – od początku było oczywiste, że to musi być róża, która się pnie. Przedstawiłem kilka propozycji i bardzo się cieszę, ze to właśnie ta róża została wybrana. To nowoczesna odmiana, która nie potrzebuje chemii, jest bardzo silna i niewymagająca w pielęgnacji - dodaje Rojewski. 

10 tablic

Rozbark to mieszaniec piżmowy. Kwitnie w gronach o biało-liliowej barwie, a posadzona do gruntu może osiągnąć  wysokość do 120 cm. Podparta będzie się pięła jeszcze wyżej, bo do 4 metrów. Harcerze zdecydowali, że posadzą kwiat na terenie Rozbarku oraz w jego bezpośrednim sąsiedztwie. Róże znajdziemy przy Operze Śląskiej, Szkole Podstawowej nr 9, parafii św. Jacka, Beceku, V Liceum Ogólnokształcącym Mistrzostwa Sportowego im. K. Skolimowskiej, na terenie Żabich Dołów, przy Centrum Sportów Wspinaczkowych i Siłowych Skarpa Bytom, na Szynolu, przy ul. Żeromskiego oraz przy ul. Witczaka.

  Wspólna akcja ZHP i Skarpy na tym się nie kończy. Przygotowano bowiem 10 tablic informacyjnych rozmieszczonych w różnych punktach dzielnicy. Każda zawiera informacje o jej przeszłości: - Tablice opowiadają historie i legendy o Rozbarku. Znaleźć można informacje o stroju górnika, Barbórce, czy też krótki słownik gwary śląskiej - wyjaśnia hm. Bożena Mientus, członek komendy Hufca ZHP Bytom. Każda z tablic na odwrocie ma również wersję napisaną po śląsku. Przekładem zajął się Antoni Respondek. Jedną z nowo posadzonych róż oraz tablicę można podziwiać w niedalekiej odległości od Domu Polskiego, gdzie przebiegała dawna granica polsko-niemiecka.  

Żywa lekcja

 - Dla harcerzy upamiętnianie historii miejsc bliskich sercu jest jednym z filarów ich działalności. – Dzięki tej pięknej inicjatywie, realizowanej w ramach projektu w partnerstwie ze Skarpą Bytom, możemy uczyć kolejne pokolenia o lokalnym patriotyzmie w bardzo namacalny sposób. Tablice i róże staną się żywą lekcją, pokazującą, że tradycja wciąż kwitnie i jest obecna w krajobrazie Rozbarku – podkreśla hm. Jakub Noculak, komendant naszego Hufca.