Czy wiesz jak wybrać położną?

Zadaniem położnej jest dbanie o zdrowie każdej kobiety. Z jej pomocy mogą skorzystać panie, które zmagają się z chorobą ginekologiczną lub onkologiczną. Młode dziewczyny wchodzące w okres dojrzewania, czy kobiety, które przechodzą właśnie trudny proces menopauzy. Czy wiesz możesz wybrać położną dla siebie?

Każda kobieta, niezależnie od wieku, może wybrać położną w swoim POZ. Jak to zrobić? 

Położna jest samodzielnym zawodem medycznym. Nie podlega bezpośrednio lekarzowi, ale jest równoprawnym członkiem zespołu medycznego. Może pracować nie tylko w szpitalu czy poradni położniczo-ginekologicznej, ale również w przychodni podstawowej opieki zdrowotnej. Wiele położnych rodzinnych prowadzi także własne praktyki w ramach umowy z NFZ, w których świadczą specjalistyczne usługi tj.:

prowadzenie ciąży

edukację przedporodowa indywidualnie lub grupowo w ramach szkoły rodzenia

badanie KTG

badanie USG

wizyty domowe u noworodka, niemowlęcia i kobiety w połogu

konsultacje laktacyjne

sprawowanie opieki po operacjach ginekologicznych lub ginekologiczno-onkologicznych.

- Położna jest samodzielnym zawodem medycznym, a zakres jej samodzielności wynika z procesu kształcenia przygotowującego do wykonywania tego zawodu. Natomiast rola położnej w systemie ochrony zdrowia wynika z ustawowych regulacji prawnych wskazujących na to, że wykonywanie zawodu położnej polega na udzielaniu określonych świadczeń zdrowotnych - zaznacza prof. Grażyna Iwanowicz-Palus, położna, specjalistka w dziedzinie pielęgniarstwa położniczego i pielęgniarstwa rodzinnego oraz w dziedzinie zdrowia publicznego.

Położna dba o zdrowie kobiet

Zadaniem położnej jest dbanie o zdrowie każdej kobiety. Z jej pomocy mogą skorzystać panie, które zmagają się z chorobą ginekologiczną lub onkologiczną. Młode dziewczyny wchodzące w okres dojrzewania, czy kobiety, które przechodzą właśnie trudny proces menopauzy. Jej wiedza i doświadczenie bardzo często okazują się niezwykle pomocne również dla kobiet, które planują założenie rodziny, mają jednak obawy lub wątpliwości związane z macierzyństwem.

Położna zachęca także do regularnych badań profilaktycznych: cytologii, samobadania piersi, USG piersi, mammografii, czy profilaktycznego USG narządów rodnych.

Na każdym etapie życia kobiety pomaga jej zrozumieć zachodzące w jej organizmie zmiany i daje wskazówki jak dbać o zdrowie. W przypadku niepokojących objawów kieruje na odpowiednie badania lub do lekarza specjalisty.

Z pomocy położnej może skorzystać każda kobieta, która jest ubezpieczona w Narodowym Funduszu Zdrowia. Wizytę możesz umówić w swojej przychodni POZ lub gabinecie położnej POZ.

WAŻNE!

Każda kobieta ciężarna w okresie ciąży i do 6 tygodni po porodzie ma prawo do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej bez względu na to czy jest ubezpieczona czy nie. Warunkiem jest posiadanie obywatelstwa polskiego i miejsca zamieszkania w Polsce.

Jak wybrać położną POZ?

Każda kobieta powinna wybrać swoją położną. Możesz to zrobić przez:

pisemną deklarację wyboru położnej POZ w wybranej przez Ciebie przychodni POZ lub indywidualnie u położnej POZ, która podpisała kontrakt z NFZ

wysłanie deklaracji wyboru położnej POZ w formie elektronicznej, podpisaną kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub podpisem osobistym

Internetowe Konto Pacjentaotwiera się w nowej karcie:

zaloguj się do swojego IKP

wejdź w zakładkę „Moje konto”

na dole strony, pod śródtytułem „Twoja Podstawowa Opieka Zdrowotna (POZ)”, znajdź właściwą pozycję i kliknij „Wypełnij deklarację”

wybierz placówkę/ przychodnię POZ

wybierz położną POZ i kliknij zatwierdź.

WAŻNE!

Dwa razy w roku kalendarzowym bezpłatnie i bez podawania przyczyny możesz zmienić położną POZ. Za każdą kolejną zmianę zapłacisz 80 zł. Położną POZ zmienisz przez złożenie nowego druku deklaracji w wybranej przez siebie przychodni lub gabinecie położnej POZ.

Dowiedz się więcej o podstawowej opiece zdrowotnej (POZ)

Położna, nie tylko w szpitalu

Położna POZ najczęściej przyjmuje w gabinecie położnej w przychodni:

od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 18:00 (z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy)

w terminie uzgodnionym z pacjentką

w terminie określonym w treści zlecenia lekarskiego lub skierowania

jeśli stan zdrowia kobiety tego wymaga – w dniu zgłoszenia.

Świadczenia położnej rodzinnej realizowane są również w domu pacjentki, w przypadku uzasadnionym medycznie np. połogu oraz podczas wizyt patronażowych w opiece nad noworodkiem, zgodnie z harmonogramem pracy przychodni POZ. 

Opieka profilaktyczna położnej

Do zadań położnej w zakresie profilaktyki należą m.in.:

profilaktyka chorób kobiecych i patologii położniczych

rozpoznanie problemów zdrowotnych

przygotowanie kobiety i jej rodziny do porodu, połogu i rodzicielstwa

edukacja w zakresie zapobiegania zakażeniom HIV i chorobom przenoszonym drogą płciową

edukacja w zakresie szczepień ochronnych.

Położna - opieka okołoporodowa nad kobietą w ciąży

Położna POZ jest nie tylko specjalistką z zakresu medycyny, ale także wsparciem emocjonalnym i źródłem cennych informacji. Dlatego po otrzymaniu informacji, że jesteś w ciąży, jednym z pierwszych kroków powinien być kontakt z położną rodzinną.

Nawet jeśli czujesz się dobrze i nie masz żadnych specjalnych trosk lub obaw, regularne kontrole prenatalne są kluczowe dla monitorowania zdrowia Twojego i dziecka. Położna rodzinna może pomóc Ci zrozumieć, czego możesz oczekiwać w kolejnych etapach ciąży, a także jak najlepiej przygotować się do porodu i opieki nad noworodkiem.

Edukacja przedporodowa położnej POZ

Kobieta ciężarna ma prawo do bezpłatnej opieki okołoporodowej od 21. tygodnia ciąży oraz w połogu – do 8. tygodnia życia dziecka. Niezależnie od opieki osoby prowadzącej ciążę i zajęć w szkole rodzenia.

Wizyty edukacji przedporodowej położnej POZ odbywają się na NFZ:

od 21. do 31. tygodnia ciąży – raz w tygodniu, maksymalnie 10 wizyt

od 32. tygodnia ciąży – dwa razy w tygodniu, maksymalnie 16 wizyt.

Łącznie, jako ciężarna, możesz odbyć 26 wizyt z położną POZ. Spotkania odbywają się w dogodnych dla obu stron terminach. Warto pamiętać, że ma to miejsce od poniedziałku do piątku, w godzinach pomiędzy 8:00 a 18:00.

- W Polsce opiekę nad kobietami ciężarnymi o prawidłowym przebiegu ciąży oraz podczas porodu i połogu fizjologicznego mogą samodzielnie sprawować położne. Kobieta w okresie ciąży powinna uzyskać praktyczne i teoretyczne przygotowanie do porodu, połogu, karmienia piersią i rodzicielstwa w formie grupowej lub indywidualnej. To kobieta decyduje, jaką formę edukacji przedporodowej wybierze. Dzięki takim spotkaniom edukacyjnym możliwe jest zminimalizowanie lub zniwelowanie dyskomfortu związanego z tak często spotykanym lękiem i obawami w okresie okołoporodowym, wynikającymi z niedostatecznej wiedzy i umiejętności. Podczas tych edukacyjnych spotkań z położną POZ ciężarna może lepiej przygotować się do zmian i wyzwań związanych z nową sytuacją życiową - podkreśla prof. Grażyna Iwanowicz-Palus.

Położna - opieka nad noworodkiem

Po narodzinach dziecka opieka położnej się nie kończy. Wiele położnych świadczy opiekę w okresie poporodowym, podczas której monitorują stan zdrowia matki i dziecka, pomagają w karmieniu piersią i opieką nad noworodkiem.

Położna wspiera mamę w nawiązywaniu silnej więzi z dzieckiem, co jest kluczowe dla rozwoju emocjonalnego i psychicznego maluszka. Położna pomaga radzić sobie z fizycznymi i emocjonalnymi zmianami, które następują po porodzie, choćby zmęczenie, ból, zmiany nastroju i obawy związane z opieką nad narodzonym dzieckiem.

Położna POZ jest zobowiązana przyjść na wizytę patronażową, do 48 godzin od czasu uzyskania informacji o powrocie do domu mamy z dzieckiem. Do 2. miesiąca życia niemowlęcia, położna powinna odbyć 4-6 wizyt patronażowych.

Położna POZ opiekując się kobietą w połogu i dzieckiem przez 8 tygodni po porodzie:

będzie czuwać nad prawidłowym powrotem matki do formy i prawidłowym rozwojem dziecka

udzieli wsparcia i wskazówek w przypadku wystąpienia wątpliwości i problemów dotyczących zdrowia i pielęgnacji oraz związanych z karmieniem piersią.

Czy wiesz, że…

Badania noworodka czy szczepienia powinny być wykonywane w obecności rodziców lub opiekunów prawnych dziecka.

Po zakończeniu wizyt patronażowych, po ukończeniu przez dziecko 8. tygodnia życia, położna POZ przekazuje opiekę nad niemowlęciem pielęgniarce POZ. Nadal jednak opiekuje się mamą, której udziela wsparcia w zakresie karmienia piersią i poradnictwa laktacyjnego.

Położna POZ w zakresie opieki nad noworodkiem w ramach wizyt patronażowych jest przede wszystkim wsparciem dla matki. Wspiera ją w tworzeniu więzi z dzieckiem, ocenia stan zdrowia noworodka, obserwuje jego rozwój fizyczny. Położna również edukuje rodziców w zakresie czynności higienicznych u noworodka, tj. kąpiel, pielęgnacja skóry i kikuta pępowiny oraz informuje o obowiązkowych szczepieniach ochronnych i badaniach profilaktycznych. Dokonuje także oceny sposobu i technik karmienia, zachęca matkę do karmienia naturalnego, udziela porady laktacyjnej, pomaga w rozwiązywaniu problemów związanych z laktacją - zauważa prof. Grażyna Iwanowicz-Palus.

Położna - opieka pielęgnacyjna położnej nad kobietą w schorzeniach ginekologicznych i onkologicznych

Położna POZ jest również wsparciem dla kobiet po operacjach ginekologicznych lub ginekologiczno-onkologicznych. Podczas wizyt domowych położna realizuje opiekę pielęgnacyjną od momentu wypisu ze szpitala do całkowitego zagojenia się rany pooperacyjnej (na podstawie skierowania od lekarza specjalisty wystawionego w związku z zakończeniem leczenia szpitalnego).

Do jej zadań należy m.in.:

pielęgnowanie rany pooperacyjnej

podawanie leków różnymi drogami i technikami zleconymi przez lekarza, wykonywanie iniekcji domięśniowych, dożylnych i śródskórnych

zdejmowanie szwów

cewnikowanie pęcherza moczowego u kobiet i usuwanie cewnika

wykonywanie zabiegów z zastosowaniem ciepła i zimna

prowadzenie ćwiczeń usprawniających

ustalanie diety kobiety zgodnie z jej potrzebami.