Bytomianie, którzy odeszli

Leszek Engelking

Poeta, tłumacz z wielu języków, długoletni redaktor miesięcznika "Literatura na świecie", badacz literatury. Urodził się w Bytomiu w roku 1955. W naszym mieście tylko skończył szkołę podstawową, ale wracał tu przez całe życie. O Bytomiu pisał wiersze, które zawarł m.in. w tomie "Muzeum dzieciństwa". Był też autorem książki „Bytom w literaturze. Dzieła, miejsce, zakorzenienie, tożsamość, mit”. Zmarł 22 października 2022 roku.

Hubert Kowol

Ksiądz prałat, honorowy obywatel Bytomia. W latach 1965-2000 był proboszczem parafii pw. świętej Barbary w Bytomiu. Wprowadził tam m.in. tradycję wtorkowych nabożeństw do Matki Boskiej Nieustającej Pomocy, w czasie których głosił kazania. W 2009 roku otrzymał tytuł honorowego obywatela Bytomia. Już będąc na emeryturze napisał i obronił pracę doktorską, napisał też dwie książki, w których wspominał czas swojej duszpasterskiej pracy w Bytomiu. Zmarł 10 grudnia 2022 roku, mając 92 lata. W chwili śmierci był najstarszym kapłanem diecezji gliwickiej.

Zenon Pigoń

Nauczyciel, w czasach PRL działacz opozycji. Był nauczycielem, współtwórcą NSZZ Solidarność pracowników oświaty Ziemi Bytomskiej. W stanie wojennym najpierw ukrywał się, potem został tymczasowo aresztowany i skazany na 2 lata więzienia. Wykonanie kary warunkowo zawieszono, jednak Pigoń nie zaprzestał nielegalnej działalności, redagując i wydając podziemne pismo "Głos Śląsko-Dąbrowski". 4 czerwca 1989 r. został wybrany posłem Solidarności do tzw. sejmu kontraktowego. Potem działał w Porozumieniu Centrum, czyli braci Kaczyńskich. Był naczelnikiem Wydziału Oświaty, a następnie Kultury Urzędu Miejskiego w Tarnowskich Górach.

Grażyna Wołowiec

Nazywano ją "bytomską Smerfetką". Wychowała się w Domu Dziecka, potem mieszkała samotnie. Mimo trudnych warunków i ubóstwa uchodziła za osobę radosną, chodziła po ulicach miasta, śpiewając piosenki. Jej los polepszył się dopiero wówczas, gdy postanowiła jej pomóc grupa społeczników, która organizowała dla niej pomoc i wsparcie. Po śmierci "bytomską Smerfetkę" upamiętniono na dużym muralu namalowanym na ścianie kamienicy przy ul. Piłsudskiego.

Józef Grossfeld

Lekarz stomatolog. Urodził się 18 grudnia 1921 roku w Stryju - mieście w województwie lwowskim, leżącym dzisiaj na terenie Ukrainy. Cała jego rodzina zginęła w czasie Holocaustu - on jeden ocalał, ukrywany przez Polkę, która potem została jego pierwszą żoną. Po wojnie przyjechał do Bytomia i tutaj przez kilkadziesiąt lat przyjmował pacjentów w przychodni kopalni Rozbark oraz prywatnym gabinecie w mieszkaniu przy ul. Karola Marki. "Był powszechnie szanowany, znany z dobroci, delikatności i wielkiej skromności" - napisał o nim prof. Piotra Obrączka. Dr Grosseld zmarł 28 lutego w wieku 101 lat.

Marcin Gorzędowski

Zawodnik sportów siłowych, sztangista, reprezentant KS Skarpa Bytom. Był m.in. rekordzistą i mistrzem Polski, dwukrotnym mistrzem Europy, a także dwukrotnym rekordzistą świata w wyciskaniu sztangi leżąc.

Róża Respondek

Przez wiele lat nauczycielka historii w Liceum im. Jana Smolenia, wychowawczyni wielu pokoleń młodych bytomskich humanistów."Uczyła niełatwego przedmiotu w trudnych czasach" - podsumowano jej życiowe powołanie.

Grzegorz Gawlik

Podróżnik, alpinista, zdobywca wulkanów, przewodnik. Całe życie poświęcił podróżom - odwiedził 6 kontynentów i ponad 90 państw. Napisał dwie książki, prowadził bloga. Najbardziej znany był z realizacji projektu "100 wulkanów", który miał ma na celu eksplorację i zdobycie 100 wulkanów, z których przynajmniej połowa musiała być aktywna. Udało mu się stanąć na szczytach lub przy kraterach 59 wulkanów. W kwietniu 2022 zaginął w czasie kolejnej wyprawy - na wulkanie Ontake w Japonii. Jego ciało odnaleziono dopiero w lipcu. Miał 43 lata.

Jerzy Lubecki

Architekt i społecznik. Przez wiele lat był wiceprezesem bytomskiego Oddziału Towarzystwa Lwowa. W tym mieście urodził się w roku 1939. Zmarł 5 maja.

Danuta Sokal

Działaczka społeczna, współzałożycielka i przez dwie kadencje przewodnicząca Rady Bytomskich Organizacji Pozarządowych. Osoba wielu pasji, m.in. hobbystycznie fotografowała Bytom.

Bohdan Urbankowski

Poeta, dramaturg, pisarz, filozof. W 1945 roku jako dwuletnie dziecko przyjechał do Bytomia i w naszym mieście mieszkał aż do matury, którą zdał w I LO im. Jana Smolenia. Do okresu bytomskiej młodości często powracał, zarówno w wierszach jak i wspomnieniach, podkreślając że czuje się z tym miastem związany emocjonalnie. Napisał ponad 50 książek - zbiorów wierszy, dramatów (które były wystawiane w kilku teatrach) oraz biografii - m.in. Adama Mickiewicza, Józefa Piłsudskiego i Karola Wojtyły. Zmarł 15 czerwca 2023 roku, miał 80 lat.

Jan Paweł Krasnodębski

Poeta i prozaik, autor wielu książek. Urodził się w Bytomiu, studiował we Wrocławiu, przez wiele lat mieszkał w Katowicach. Pokonał nałóg alkoholowy, przez 40 lat żył w abstynencji i zajmował się oprócz pisarstwa także terapią choroby alkoholowej. Tym sprawom poświęcił m.in. powieść zatytułowaną "Odwyk". Umarł w lipcu w wieku 76 lat.

Mirosław Kręcisz

Nauczyciel historii w Państwowych Szkołach Budownictwa, opiekun szkolnego Koła PTTK i pasjonat turystyki górskiej.

Paweł Lis

Utalentowany bramkarz piłki wodnej przez większość swojej kariery związany z klubem WTS Polonia Bytom, z tą drużyną zdobył mistrzostwo Polski. Był reprezentantem Polski na Mistrzostwach Europy, przez 6 lat występował w niemieckiej drużynie SC Wedding Berlin. Zmarł 4 sierpnia w wieku 32 lat.

Barbara Lipiecka

Do Bytomia przyjechała "za mężem" z Wrocławia, chociaż w stolicy Dolnego Śląska była już dyrektorem szkoły. Nauczycielka biologii - najpierw przez wiele lat w Liceum Ogólnokształcącym im. Jana Smolenia, potem w Szkole Podstawowej nr 45.

Piotr Mankiewicz

Pasjonat, regionalista, miłośnik Bytomia i Rozbarku. Urodził się urodził się w 1941 roku w okupowanym przez Niemców Grudziądzu. Po wojnie wraz z rodzicami przybył na Górny Śląsk, skąd pochodziła jego Mama. Pracę rozpoczynał w kopalni pod ziemią. Był konstruktorem, przedsiębiorcą i społecznikiem. Jego dziełem życia było prywatne Muzeum Chleba, Szkoły i Ciekawostek, które stworzył w Radzionkowie. Mankiewicz mieszkał na Rozbarku i kochał tę dzielnicę. Umarł w sierpniu, miał 82 lata.