Jan Paluch, rajdowy mistrz

Jan Paluch urodził się 6 lipca 1931 roku we Lwowie, który wtedy jeszcze należał do Polski, ale w 1945 roku jego rodzina przeprowadziła się do Bytomia. Gdy Jaśko Paluch miał 17 lat, jego zdjęcie znalazło się na okładce „Przeglądu Sportowego”.

Siedem etapów odbyło się na trasie Zlin - Jelenia Góra - Wrocław. Do pierwszego w Zlinie wystartowało 199 motocyklistów, do mety we Wrocławiu dotarło zaledwie 71. Nastolatek w klasie do 250 ccm zajął drugie miejsce. W „Przeglądzie Sportowym” zdjęcie Jaśka znalazło się na pierwszej stronie! A dziennik „Sport” uznał nastolatka za rewelację zawodów.

Blisko legendy

Pod koniec lat 40. razem ze swoim ojcem tworzył żużel w Bytomiu. Roman Paluch był prezesem sekcji motorowej Polonii Bytom, odpowiadał za budowę toru, a syn testował nową nawierzchnię, aby później stać się liderem drużyny.

Dwa miesiące później żużlowiec Polonii Bytom wystartował w indywidualnych mistrzostwach Polski. W Lesznie piętnaście tysięcy widzów obserwowało pasjonującą rywalizację, w tym znakomicie jeżdżącego Palucha, który wygrał trzy biegi a w jednym zajął trzecie miejsce.

Mistrzem został Alfred Smoczyk, idol miejscowych kibiców, Bytomianin wywalczył trzecie miejsce. W Bytomiu na murach pojawiły się napisy „Paluch, Smoczyk - dwaj mistrzowie!”. W lidze był liderem Polonii, to dzięki niemu zespół awansował do elity, a w 1949 roku, jako beniaminek, uplasował się na 4. miejscu.

Morderczy wyścig

W latach 50. Paluch świetnie sobie również radził w rajdach szosowo-terenowych. W kultowym Rajdzie Tatrzańskim czterokrotnie wygrywał w klasie do 350 ccm. To był morderczy wyścig górski, który cieszył się ogromną popularnością.

W Bytomiu Paluch był także rozpoznawalny z innej działalności, bo był starszym cechu w bytomskim Cechu Rzemiosł Różnych w latach 1968-2001. Historię jego życia barwnie opisał Leszek Błażyński w biografii „Jaśko ze Lwowa. Historia Mistrza”.